توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه های غیر رسمی شهر ابهر

Authors

ابوالفضل مشکینی

رحمان صالحی

ولی الله ربیعی فر

abstract

رشد شتابان شهرها طی دهه های اخیر و دگرگونی های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن ها، موجب مشکل­های عدیده­ای مانند شکل­گیری سکونتگاه های غیر رسمی و به تبع آن، پیشی­گرفتن نیازها از امکانات موجود در شهرهای مختلف شده است. در شهر ابهر، گرایش به شهرنشینی و زندگی در شهر، با تفاوت در میزان درآمد و پایگاه اجتماعی و اقتصادی افراد همراه بوده است. این موضوع در اکولوژی اجتماعی شهر با مشخصه های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و... با تمرکز بر مسائل ناشی از فقر در بخش حسین­آباد شهر همراه شده و سبب ایجاد الگوی توسعة ناپایداری در سازمان فضایی شده است که یکی از نمودهای کالبدی آن، شکل گیری سکونتگاه های غیر رسمی در ابهر است. هدف مقالة حاضر، بررسی وضعیت سکونتگاه های غیر رسمی در شهر ابهر (محلة حسین­آباد) و ارائة راهکارهای مناسب برای توانمندسازی آن است. روش پژوهش، پیمایشی و از نوع همبستگی، دامنة آن خرد و از نظر وسعت، ژرفانگر است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از مدل تلفیقی swot–ahp بهره گرفته شده است. برای این منظور، مدل مذکور در چهار مرحلة 1. ارزیابی عوامل راهبرد درونی و بیرونی محله، 2. انجام مقایسة دودویی گروه ها، 3. تدوین راهبردهای چهارگانة swot و 4. اولویت­بندی راهبردها با استفاده از ماتریس qspm به­صورت سلسله­مراتبی اجرا شده است. مطابق نتایج پژوهش در عوامل داخلی، امتیاز کل ضعف ها (435/0) نسبت به قوت ها (156/0) در سطح بالایی قرار دارد که نشان­دهندة برتری و غالب­بودن ضعف ها بر قوت هاست. در مقابل، در عوامل خارجی، فرصت ها با امتیاز کلی 308/0 نسبت به تهدیدها با امتیاز 101/0، در وضعیت بهتری قرار دارند. یافته های پژوهش، بیانگر میل جمعیت ساکن به مشارکت کامل برای ساماندهی محله است. درنهایت، الگوی مطلوب برای توانمندسازی محلة حسین­آباد، شهر ابهر ارائه شده و راهکارهای ترکیبی پیشنهاد شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌های غیر رسمی شهر ابهر

رشد شتابان شهرها طی دهه‌های اخیر و دگرگونی‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن‌ها، موجب مشکل­های عدیده­ای مانند شکل­گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی و به تبع آن، پیشی­گرفتن نیازها از امکانات موجود در شهرهای مختلف شده است. در شهر ابهر، گرایش به شهرنشینی و زندگی در شهر، با تفاوت در میزان درآمد و پایگاه اجتماعی و اقتصادی افراد همراه بوده است. این موضوع در اکولوژی اجتماعی شهر با مشخصه‌های کالبدی، اقتصادی، اج...

full text

رابطه فرهنگ سازمانی در شهرداری و توانمندسازی ساکنین سکونتگاه های غیر رسمی شهر مشهد

هدف کلی از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت توانمندی ساکنین حاشیه­نشین مشهد و اثر فرهنگ سازمانی بر این روند بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه مورد بررسی 240 نفر از سکونتگاه­های غیررسمی و 120 نفر از پرسنل شهرداری بودند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون و توانمندی روانشناختی استفاده شد. داده­های گردآمده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی به خصوص رگرسیون و آزمون فر...

full text

ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیر رسمی در محلات شهری با بررسی نگرش ساکنین محلی؛ مورد پژوهی: محله توحید، شهر بندرعباس

«سکونتگاه های خودرو» یا آنچه به رایج «اسکان غیررسمی» نامیده می‌شود، از مشکلات فراروی شهرهای امروزی خاصه در سطوح محلی بشمار می‌رود. بر این اساس، نوع، ماهیت و فرآیند مداخلاتی احتمالی و نحوه برخورد با آنها از جمله مفاهیمی است که جایگاهی ویژه در برنامه ریزی و مدیریت شهری داشته و دارد. جدای از رویکردها و روشهای برخورد با حاشینه نشینی و اسکان غیررسمی، لحاظ کردن دیدگاه و نگرش ساکنین محلی از مهمترین مو...

full text

ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی در شهر زنجان (مطالعه ی موردی: محلّه ی اسلام آباد)

شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی پدیده ای است که در نتیجه ی جریان شهرنشینی شتابان دهه های اخیر و به دنبال مهاجرت لجام گسیخته ی روستایی در بیشتر کشورهای جهان، به ویژه کشورهای جهان سوم پدیدار گشته است. این پدیده به عنوان یک چالش عمده ی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره، دامن گیر بسیاری از شهرهای کشورمان می باشد. شهر زنجان نیز همانند بسیاری از شهرهای کشور با پدیده ی اسکان غیررسمی مواجه است. محلّه ی اسلام...

full text

بررسی شاخص های مؤثر بر سکونتگاه های غیر رسمی سنندج

اسکان غیر رسمی همراه با بزرگتر شدن شهرها در ایران پدیده­ای رو به رشد است اکنون سرعت توسعه شهری از ظرفیت و توانایی شهرداری­ها و دولت در گسترش زیرساخت­ها و ایجاد اشتغال سبقت گرفته است. در نتیجه پدیده اسکان غیر رسمی به سرعت و به صورتی بی قاعده گسترش یافته است. با توجه به بررسی­های انجام شده در سکونتگاه‌های غیر رسمی سنندج در استان کردستان، مشخص می­گردد که اکثر مهاجرت­ها به بافت‌های  حاشیه­ای شهر سن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشهای جغرافیای انسانی

Publisher: مؤسسه جغرافیا

ISSN 2008-6296

volume 47

issue 2 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023